Η ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων (ΙΑΚ) είναι μέτρο της ικανότητας του εδάφους να συγκρατεί θετικά φορτισμένα ιόντα (κατιόντα), όπως ασβέστιο (Ca²⁺), μαγνήσιο (Mg²⁺), κάλιο (K⁺) και νάτριο (Na⁺), και να τα απελευθερώνει όταν χρειάζεται. Αυτά τα κατιόντα αποτελούν σημαντικά θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά. Τα ορυκτά της αργίλου και ο χούμος είναι καθοριστικοί παράγοντες, καθώς δεσμεύουν αυτά τα κατιόντα και τα προστατεύουν από την έκπλυση λόγω βροχής ή άρδευσης. Ένα έδαφος με υψηλή ΙΑΚ είναι ιδιαίτερα εύφορο, καθώς μπορεί να συγκρατεί και να παρέχει περισσότερα θρεπτικά στοιχεία στα φυτά.
Τα μικροθρεπτικά στοιχεία είναι ανόργανα στοιχεία που τα φυτά χρειάζονται σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και τη φυσιολογική λειτουργία τους. Σημαντικά ιχνοστοιχεία είναι: σίδηρος, μαγγάνιο, βόριο, ψευδάργυρος, χαλκός, μολυβδαίνιο και χλώριο. Αυτά τα στοιχεία έχουν κρίσιμους ρόλους σε πολλές βιοχημικές διεργασίες, όπως: η φωτοσύνθεση, ο σχηματισμός ενζύμων, η ρύθμιση της μεταφοράς του νερού.